I INLEIDING

Voor u ligt het jaarplan 2022 van het Openbaar Ministerie (OM) Aruba. Een jaarplan is geen actieplan maar een koersbepaling. Weliswaar richtinggevend voor de concretisering van beleid en acties, maar geen uitputtend overzicht van het beleid op alle thema’s waarop het OM actief is.

Voor het OM is destijds een visie ontwikkeld voor de jaren 2018-2022 om aan de taakuitvoering richting te geven. De ambities voor 2022 zijn nog steeds dezelfde en actueel. Het verschil met voorgaande jaren zit dan ook niet zozeer in de ambities en de instrumenten die daarvoor worden ingezet, maar wel in het meer nadruk leggen op de volgende aspecten: slachtofferbejegening, tenuitvoerlegging van straffen,  mediabeleid en de aanpak van  ondermijning. Het (door) ontwikkelen van aanwijzingen en richtlijnen en de communicatie daarover zal weliswaar niet een focuspunt zijn in 2022 maar blijft een onderwerp voor het voortgezette beleid van de organisatie. Voor de komende jaren zal een nieuwe strategische visie worden ontwikkeld waarbij in 2022 al een begin wordt gemaakt met het verstevigen van de ondermijningsaanpak en de aandacht ook zal uitgaan naar de bestuurlijke aanpak hiervan. De bestrijding van ondermijning is het best gebaat bij een structurele en integrale aanpak. In samenwerking met de ketenpartners zal het OM zich hiervoor gaan inzetten. 

Op het gebied van integrale aanpak van veiligheidsproblemen vervult het OM al jaren de rol van initiatiefnemer en stimulator. Het Veiligheidshuis is daarvan een goed voorbeeld. Daarnaast ligt er voor het OM zelf een opdracht om niet alleen aan te jagen, te innoveren en de regie te nemen, maar om haar eigen corebusiness verder op orde te brengen. De komende jaren zijn dat vooral de slachtofferbejegening en de tenuitvoerlegging van de straffen. Dat vergt een professionele organisatie –hoe beperkt qua omvang ook- die doet wat ze zich heeft voorgenomen en afspreekt. En daar ook transparant over is. De professionaliteit van het OM zit hem vooral in de mensen. Medewerkers van het OM moeten van elkaar weten wat ze doen en waarom. Het vastleggen van procedures en werkafspraken is onderdeel van professioneel en transparant werken. En met elkaar en anderen in gesprek zijn over de vraag of afspraken met anderen worden nagekomen. Dat vergt teamwerk. Ook in 2022  zal de samenstelling van het OM op diverse plaatsen weer veranderen. Dat levert niet alleen uitdagingen op, maar vooral weer kansen. Want de nieuwe en jonge mensen brengen nieuwe ideeën mee en juist dat stelt het OM in staat nog beter in te spelen op veranderende omstandigheden.

Kort samengevat: houdt het OM focus op de eigen taken, professionaliseert en maakt zich als vanouds sterk voor een integrale aanpak van veiligheidsvraagstukken.

II BELEID & STRATEGIE

  1. Focuspunten 2022

 

Slachtofferbejegening

Het komende jaar zal de aandacht gevestigd blijven op de bejegening van slachtoffers.  Slachtoffers van strafbare feiten hebben het recht om tijdig over relevante informatie met betrekking tot hun strafzaak te beschikken. Ook bij de tenuitvoerlegging van de straf dient er voldoende aandacht te zijn voor de belangen van slachtoffers. Vorig jaar is de richtlijn Informeren van slachtoffers van zedendelicten en ernstige levensdelicten bij (voorwaardelijke) invrijheidstelling vastgesteld. Daarbij geldt als uitgangspunt dat een slachtoffer van een zedendelict en/of een ernstig levensdelict altijd wordt geïnformeerd voordat de veroordeelde in vrijheid wordt gesteld. Dit gebeurt nu structureel. In het verlengde hiervan zal ook de richtlijn Slachtofferhulp uit 2007 moeten worden geactualiseerd.

Schadefonds geweldsmisdrijven

Een volgende stap ten aanzien van een betere bejegening van slachtoffers vormt het Schadefonds Geweldsmisdrijven. Het OM heeft de ambitie om in samenwerking met het ministerie van Justitie en Sociale Zaken een dergelijk schadefonds op Aruba te introduceren. Het principe van het Schadefonds Geweldsmisdrijven is dat een eenmalige uitkering aan slachtoffers met ernstig psychisch of fysiek letsel kan worden gegeven. Daarmee erkent het Schadefonds namens de samenleving vanuit de overheid het onrecht dat hen is aangedaan. Zo draagt het Schadefonds bij aan herstel van vertrouwen in de samenleving en doet het recht aan slachtoffers en hun naasten. Voor het Land zal dit een financiële uitdaging gaan betekenen  en onderzocht zal worden of deze kosten uit het Criminaliteitsfonds bekostigd kunnen gaan worden. Tevens zal hiervoor de nodige wetgeving moeten worden opgesteld.

 

Tenuitvoerlegging van straffen

De kracht van een straf valt of staat met de tenuitvoerlegging daarvan. Het OM benut nog onvoldoende de wettelijke mogelijkheden ingeval bijvoorbeeld een geldboete niet wordt betaald of niet wordt voldaan aan de opgelegde schadevergoedingsmaatregel. Dan zou immers de vervangende hechtenis moeten worden uitgezeten in het Korrektie Instituut Aruba (KIA). De beschikbare detentiecapaciteit is hierbij een obstakel. In 2021 is nadrukkelijk ingezet op de tenuitvoerlegging van straffen met als gevolg dat verschillende acties zijn gehouden waarbij hoge bedragen voor Aruba zijn geïnd. In 2022 zal het OM, in overleg met

de directie van het KIA voor de nodige celcapaciteit, hiermee doorgaan.  

Transparant mediabeleid

De maatschappelijke opdracht van het OM brengt niet alleen de verantwoordelijkheid mee om in de invulling van haar taak een effectieve bijdrage te leveren aan een veilige en rechtvaardige samenleving. Deze taakstelling vereist ook dat interventies zichtbaar, merkbaar en herkenbaar zijn voor slachtoffers, daders en hun omgeving, en dat het OM open is over de gemaakte afwegingen en beslissingen. Ook het erkennen van fouten hoort daarbij. De burger heeft het recht goed en tijdig te worden geïnformeerd.

Het komende jaar zal wederom worden ingezet op een actief communicatiebeleid waarbij het OM voortdurend blijft zoeken naar nieuwe, creatieve mogelijkheden om de samenleving te informeren en zich steviger te positioneren als een betrouwbare en transparante partner. Het OM heeft twee officieren van justitie benoemd als perswoordvoerder. Deze medewerkers beheersen het Papiaments. In het verlengde hiervan is een nieuwe persrichtlijn vastgesteld.

Aanpak ondermijning

Ondermijnende criminaliteit bestaat uit alle vormen van criminaliteit die een bedreiging zijn voor de integriteit van de maatschappij. Kenmerkend voor ondermijning is de vermenging van de onder- en bovenwereld. Ondermijnende criminaliteit tast het vertrouwen in de overheid en rechtstaat aan. Om die reden is het belangrijk hier effectief tegen op te treden. 

Om de aanpak van ondermijning gestalte te geven, zijn de komende jaren financiën ter beschikking gesteld door Nederland voor Aruba, Sint Maarten en Curaçao. De aanpak van ondermijning in het Caribisch deel van het Koninkrijk vergt een structurele, integrale en gezamenlijke aanpak van de  landen in het Koninkrijk. Een officier van justitie en een juridisch medewerker zullen belast gaan worden met de ondermijningsportefeuille. Onderdeel van de bestrijding van ondermijning is een bestuurlijke aanpak. Bij een bestuurlijke aanpak gaat het kortgezegd om de inzet van bestuurlijke instrumenten ten behoeve van criminaliteitsbestrijding. Te denken valt aan het weigeren of intrekken van vergunningen van ondernemers die zich bezighouden met strafbare feiten, het treffen van preventieve maatregelen om bijvoorbeeld witwassen tegen te gaan en het opwerpen van barrières.  Naast de strafrechtelijk aanpak zal het OM zich ook gaan inzetten voor de bestuurlijke aanpak maar zal hierin niet de initiatiefnemer of aanjager zijn. Teneinde een structurele en duurzame bestuurlijke aanpak op te starten zal de organisatie voor één jaar ondersteund worden door een beleidsmedewerker die, in samenwerking met de andere ketenpartners, zich hiervoor gaat inzetten.  

 

  • Voortgezet beleid

Steviger inzetten op samenwerking

Corruptie, (zware) ondermijning, atraco’s en mensenhandel en mensensmokkel zetten de veiligheid onder druk. Om deze en andere veiligheidsdreigingen het hoofd te kunnen bieden, blijft de samenwerking en verbinding met alle veiligheidspartners, zowel lokaal, interregionaal als internationaal, van cruciaal belang. Strafrechtshandhaving vindt steeds plaats in nauwe samenwerking met het Korps Politie Aruba (KPA), het Recherche Samenwerkingsteam (RST), de Stichting Reclassering en Jeugdbescherming Aruba (hierna: Reclassering), het KIA, de Douane, de Kustwacht, het Fiscale Inlichtingen- en opsporingsteam (FIOT) en andere diensten. Er zijn aldus volop samenwerkingsverbanden gaande om de veiligheid te vergroten. Nauwe samenwerking en een actieve betrokkenheid van veel partijen leiden aantoonbaar tot concrete resultaten.

Belangrijke voorwaarden voor een effectieve samenwerking zijn echter, naast de eigen taakstelling en eigen regie, het samen keuzes maken en prioriteiten bepalen. Dit dient te gebeuren aan de hand van een informatiegestuurd proces. Met betrekking tot de informatiedeling valt zeker nog winst te behalen. Het Fusion Center (FCA) kan hierin een belangrijke rol spelen. Op Aruba is het FCA een overlegorgaan waar met ketenpartners op integrale domeinen informatie wordt verzameld en gedeeld. Dit vindt plaats op basis van de interinsulaire intelligence agenda, aangevuld met de integrale onderwerpen op de Intel agenda Aruba of een onderwerp dat zich opdringt in de actualiteit.

Sinds eind vorig jaar is de Stuurploeg Aruba, waaraan de korpschef, het hoofd van de Landsrecherche, de hoofdofficier, de rechercheofficier en de BCI officier van justitie, weer actief en werkt naar tevredenheid. De Stuurploeg komt maandelijks bijeen en bepaald onder meer welke projectmatige onderzoeken gedraaid zullen worden en welke opsporingsambtenaren daarmee belast worden. Er worden preweegdocumenten en projectvoorstellen opgeleverd. Op die manier kan men van alleen reactief opsporen ook naar projectmatig opsporen. Projectmatige opsporing begint bij informatieproducten en dan verder naar preweegdocumenten en projectplannen en dat allemaal op basis van de intelligence agenda (die moet er ook komen). De gehouden risicoanalyse in 2018 en 2019 speelt hierbij een belangrijke rol. De geconstateerde risico’s voor Aruba kunnen de aanpak sturen en beheersbaar maken. Gestreefd wordt deze risico’s zoveel mogelijk terug te dringen naar een aanvaardbaar niveau. Het aanleveren van informatieproducten blijft hierbij van essentieel belang.  

In 2019 is het Protocol inzake gespecialiseerde recherchesamenwerking tussen de landen van het Koninkrijk Aruba, Curaçao, Sint Maarten en Nederland gewijzigd. Het nieuwe ondertekende protocol heet nu: Protocol inzake gespecialiseerde recherchesamenwerking tussen de landen van het Koninkrijk. Zoals in artikel 2 van het Protocol staat vermeld spreken de landen uit te willen samenwerken op het gebied van de recherche. Deze samenwerking omvat: a. de beschikbaarheid van recherchevoorzieningen bij de afzonderlijke politiekorpsen en de verdere ontwikkelingen daarvan met het oog op een effectieve rechtshandhaving; b. de beschikbaarheid van capaciteit en expertise, mede ter ondersteuning van de recherche van de landen, gericht op de aanpak van grensoverschrijdende criminaliteit en misdrijven, die gezien de ernst of frequentie dan wel het georganiseerd verband waarin ze worden gepleegd een ernstige inbreuk op de rechtsorde vormen alsmede rechtshulp met betrekking tot dergelijke strafbare feiten.  

Deze samenwerking omvat tevens de verbetering van de gezamenlijke verwerking van recherche-informatie, in het bijzonder gericht op de aanpak van grensoverschrijdende criminaliteit en misdrijven, die gezien de ernst of frequentie dan wel het georganiseerd verband waarin ze worden gepleegd een ernstige inbreuk op de rechtsorde vormen alsmede rechtshulp met betrekking tot dergelijke strafbare feiten. 

Tijdens het JVO in februari 2022 is ingestemd met het jaarplan recherchesamenwerking 2022. Hierin is onder meer de samenwerking binnen de vier Caribische politiekorpsen opgenomen en daartoe de beschikbaarstelling van middelen en medewerkers. Tevens is de samenwerking vanuit de centrale RST locatie opgenomen en de ondersteuning die zij zullen bieden voor het komende jaar.  

Nieuw Wetboek van Strafvordering

Het nieuwe wetboek van strafvordering is in 2021 door de Staten van Aruba goedgekeurd. De inwerkingtredingsdatum staat nog niet vast. Er zal nu aan de uitvoeringswetgeving moeten worden gewerkt ten behoeve van de implementatie van het wetboek. Tijdens het JVO hebben de landen afgesproken om zoveel mogelijk samen te werken bij de implementatie van het nieuwe wetboek. De andere landen hebben echter het nieuwe wetboek van strafvordering nog niet goedgekeurd. Dit betekent voor Aruba een vertraging in het proces met gevolgen voor bijvoorbeeld het opleidingstraject van de politie. 

Evaluatie (C)FATF en de bestrijding van witwassen

De evaluatie van Aruba door de (C)FATF heeft plaatsgevonden in het derde kwartaal van 2021. De eindbeoordeling van Aruba staat gepland in mei 2022. Aruba wordt op twee punten beoordeeld namelijk of de wetgeving conform de 40 gestelde “recommendations” geregeld is en of het bestrijden van witwassen, terrorisme financiering en proliferatie effectief wordt aangepakt zoals wordt voorgeschreven door de opgestelde “immediate outcomes” van de FATF. Er is een strategisch plan voor Aruba opgesteld waarin voor de komende jaren de aanpak van de bestrijding van witwassen en terrorisme financiering wordt beschreven. Aan de hand van de aanbevelingen die zijn opgenomen in dit plan zal het OM een eigen strategie gaan bepalen voor de komende jaren in samenwerking met de ketenpartners.  

De komst van het nieuwe bedrijfsprocessensysteem PRIEM zal eraan bijdragen dat de informatie die essentieel is in het kader van een (volgende) evaluatie door de (C)FATF, eenvoudig en overzichtelijk beschikbaar komt. Daarnaast is de politie en andere opsporingsinstanties gevraagd witwasonderzoeken meer op te pakken. De wens voor meer financiële opsporingscapaciteit vanuit het OM is al sinds jaar en dag bekend, maar net als bijvoorbeeld in Nederland is dit een taai onderwerp. Zonder opgeleide financiële rechercheurs geen processen-verbaal en zonder processen-verbaal geen vervolging. Dat neemt niet weg dat er op Aruba veel aandacht is voor het afpakken van “fout” geld door middel van het Integraal Afpakteam Aruba. Jaarlijks worden daarbij mooie successen gehaald!

Integraal Afpakteam Aruba

De focus van het Afpakteam zal zowel gericht zijn op het gebied van zelfstandige witwasonderzoeken als het ondersteunen van andere opsporingsinstanties bij strafrechtelijke onderzoeken. Daarnaast zal de focus gericht zijn op het zoveel mogelijk afpakken van crimineel vermogen in elke strafzaak die zich voordoet en zich daarvoor leent.

Opleidingstraject officier in opleiding (OIO)

Eind 2021 is de Arubaanse kandidaat gestart aan het opleidingstraject. Dit traject neemt minimaal twee jaar in beslag en bestaat onder meer uit de training om het zittingsvaardigheidsbewijs te krijgen en opleiding bij de diverse parketten in Nederland en in de Caribische regio.

Mensenhandel en mensensmokkel

De bestrijding van mensenhandel en mensensmokkel blijft een belangrijke prioriteit van het OM. Deze vormen van criminaliteit hangen nauw samen met de influx van illegalen op Aruba en vereist een multidisciplinaire aanpak. Het OM zal ook in 2022 blijven deelnemen aan de ‘Taskforce mensenhandel en mensensmokkel’ die als hoofddoel heeft om tot een gedegen integrale aanpak te komen, waarbij niet alleen aan het strafrechtelijke aspect aandacht wordt besteed, maar ook andere disciplines hun rol en verantwoordelijkheid in de bestrijding van mensenhandel en mensensmokkel nemen.

Een knelpunt betreft het gebrek aan opsporingscapaciteit bij de Unit Mensenhandel en Mensensmokkel (UMM). Hierdoor worden er te weinig zaken van mensenhandel opgepakt, terwijl er wel signalen zijn van mensenhandel (zowel seksuele uitbuiting als arbeidsuitbuiting). Het OM dringt ook in 2022 aan om de opsporingscapaciteit te vergroten en de deskundigheid bij de UMM verder uit te bouwen. Samenwerking met de Koninklijke Marechaussee is daarbij wat het OM betreft een goede optie.

Een volgend knelpunt betreft het gemis van een goede analysecapaciteit. Bij mensenhandel en mensensmokkel is niet zelden sprake van netwerken. Personen die naar Aruba worden gesmokkeld, worden immers gehuisvest en tewerkgesteld. Gesmokkelde personen zijn doorgaans kwetsbare personen die afhankelijk zijn van hun netwerk en uitbuiting ligt op de loer. Uit de mensensmokkelzaken komt voldoende informatie naar voren waarop verder gerechercheerd zou kunnen worden. Maar ook hier geldt, zonder processen-verbaal van de recherche of andere opsporingsinstanties geen strafrechtelijke vervolging!

Als gevolg van  de afspraken uit het Landspakket is het informatiecentrum aan de grens opgericht. Het is de bedoeling dat de partners aan de grens bij elkaar zitten en informatie delen met betrekking tot onderwerpen die de grens betreffen. Daarnaast is het Jiumm opgericht bij de NCTVI die zich tot doel heeft gesteld om de informatievergaring op het gebied van mensenhandel en mensensmokkel te verbeteren. Het OM is bij beiden geen partij.   

Het OM, de politie, maar ook het bestuur zou graag een beter beeld willen hebben hoe illegalen zich op Aruba handhaven en onder welke omstandigheden. Een student van de Criminologie Faculteit van de Erasmus Universiteit in Nederland zal door middel van een onderzoeksopdracht hierin meer inzicht gaan verschaffen.  

Klachtenregeling

Transparant waar het kan en het afleggen van verantwoording zijn essentieel om het vertrouwen van de burgers in het OM te behouden en te onderhouden. Ingevolge artikel 78 van de Landsverordening materieel ambtenarenrecht is het OM verplicht zorg te dragen voor een behoorlijke behandeling van een klacht. Het OM heeft reeds een klachtenregeling klaarliggen maar is in afwachting van de oprichting van het nationale instituut van de Ombudsman in Aruba. De klachtenregeling van het OM zal dan als één van de bouwstenen passen in het geheel.

Aanwijzingen en Richtlijnen

Het OM wil het komende jaar verder investeren in het (door)ontwikkelen van aanwijzingen en richtlijnen. Aanwijzingen en richtlijnen bevorderen eenduidigheid in en transparantie van het optreden van het OM. Bestaande richtlijnen en aanwijzingen zullen worden beoordeeld op relevantie en actualiteit. Tevens zullen er, indien nodig, nieuwe aanwijzingen en richtlijnen worden ontwikkeld. Aanwijzingen en richtlijnen worden zowel op de website van het OM als die van de overheid gepubliceerd. Om de continuïteit van deze werkzaamheden te kunnen waarborgen is het noodzakelijk dat de organisatie op korte termijn wordt versterkt met twee nieuwe beleidsmedewerkers.   

Management Rapportage

In het Directieoverleg zal gestart worden met een MARAP cyclus ten behoeve van het parket in eerste aanleg. Op deze wijze kunnen processen tijdig worden bijgestuurd zodat beoogde resultaten worden behaald dan wel kunnen worden aangepast. Deze management informatie levert ook nuttige informatie op over de instroom van de strafzaken die bij het OM binnenkomen en de capaciteit die er zowel intern als bij de ketenpartners is om deze te kunnen verwerken.

III OPERATIONELE DOELSTELLINGEN

De aanpak van high impact crimes

De aanpak van High Impact Crimes (HIC) heeft de hoogste prioriteit. Atraco’s en woninginbraken zijn delicten met een grote impact op het slachtoffer, diens directe omgeving en het veiligheidsgevoel in de maatschappij.

Atraco´s

Nog steeds is er sprake van een grote betrokkenheid van Venezolanen, al dan niet met hulp van lokale informanten en (te) vaak met een (ernstige) geweldscomponent. Het gebruik van excessief geweld heeft een grote emotionele en fysieke impact op slachtoffers en derhalve blijft het OM tezamen met het overvallenteam van het KPA onverminderd inzetten op de bestrijding van atraco’s  

Woning- en bedrijfsinbraken/ Vermogensdelicten  

In 2022 zal het OM zich samen met het Woninginbrakenteam van de politie blijven inzetten voor het oplossen van woning- en bedrijfsinbraken en het veroordelen tot (lange) vrijheidsstraffen van de daders.  Ook andere vormen van vermogenscriminaliteit zoals autodiefstallen zullen onverminderd worden aangepakt.

 

De aanpak van witwassen

Hoewel is afgesproken met de opsporingsdiensten dat een financieel onderzoek in principe deel uitmaakt van elk (meer of meer omvangrijk) opsporingsonderzoek naar zware of georganiseerde criminaliteit, laat de praktijk helaas een ander beeld zien. Er is nog steeds een groot tekort aan financieel rechercheurs. In dit verband moet opgemerkt dat het voor de politie buitengewoon lastig is om de daarvoor geschikte opleidingen, bijvoorbeeld bij de Nederlandse Politieacademie, te verkrijgen. Het grote tekort aan financiële opsporingscapaciteit laat zich in alle landen van het Koninkrijk zien. Desalniettemin wordt, waar mogelijk, onderzoek verricht naar aanleiding van verdachte transacties aangeleverd door de FIU. Bij de witwasaanpak hoort ook een ontnemingscomponent. Een ontnemingsprocedure is vast onderdeel van witwasonderzoeken. Zodoende kan ook deze vorm van criminaliteit niet lonen.

Naar aanleiding van de gehouden risicoanalyse in 2018-2020, om inzicht te krijgen in de witwasrisico’s voor Aruba,  is een strategisch plan opgesteld waarmee het OM in samenwerking met de ketenpartners aan de slag gaat. 

De aanpak van zedenmisdrijven

Zedendelicten zijn ernstige schendingen van de lichamelijke en geestelijke integriteit van het slachtoffer. Zedenzaken zijn daarmee ingrijpende zaken die vaak veel emoties oproepen. De ernst en het in grote mate voorkomen in Aruba brengt met zich mee dat een goede samenwerking met de zedenafdeling van het KPA onontbeerlijk is, zodat zaken snel worden opgepakt. De achterstand bij de aanpak van zedenzaken van enkele jaren geleden is opgelost. Voor 2022 blijft het een prioriteit om onderzoeken op dit gebied voortvarend op te pakken en af te handelen. Als het gaat over de aanpak van zedenmisdrijven ligt er een grote uitdaging om enerzijds over incidenten te communiceren en anderzijds rekening te blijven houden met de onschuldpresumptie en de privacy van verdachten en/of veroordeelden. Vermeldenswaardig is dat thans 8 nieuwe rechercheurs speciaal zijn opgeleid om kinderen te horen die slachtoffers zijn van zedenmisdrijven.

De aanpak van relationeel geweld

Het OM constateert dat na het uitbrengen van de Richtlijn relationeel geweld de aangifte bereidheid is toegenomen. In 2022 zal de richtlijn worden geëvalueerd en de hernieuwde versie worden gepubliceerd.  

In samenwerking met de ketenpartners uit het zorgdomein en het sociaal domein werkt het OM hard aan de aanpak van dit type geweld. Hoewel opsporing en vervolging van daders van relationeel geweld een belangrijk onderdeel vormt binnen deze aanpak, is in veel gevallen juist de inzet van zorg nodig om onveilige situaties te voorkomen en/of te beëindigen. De nadruk ligt hierbij dan op het voorkomen van nieuwe gevallen en het doorbreken van een gewelddadig patroon. Strafrecht helpt, maar is uiteindelijk vaak niet de oplossing.

De aanpak van corruptie

De bestrijding van corruptie is sinds jaar en dag een prioriteit. Corruptie heeft een grote invloed op de maatschappij en verstoort op verschillende manieren het evenwicht in de samenleving en de kwaliteit van het leven van individuele burgers. Tevens ondermijnt corruptie niet alleen de rechtsstaat, maar ook het imago van Aruba wereldwijd.

Het OM draagt vanuit een strafrechtelijke invalshoek bij aan de bestrijding van corruptie. Vaak gebeurt dit door de rechtstreeks onder de PG ressorterende Landsrecherche in samenwerking met het RST en in samenwerking met het KPA. Corruptie (gerelateerde) onderzoeken vragen om nauwgezette en afgewogen beslissingen, zijn vaak internationaal georiënteerd en kosten (daardoor) veel tijd. En hoewel het ongeduld van de samenleving wordt herkend blijft zorgvuldigheid voorop staan.

 

 

Verbetering van verkeersveiligheid

Het OM blijft zich inzetten om de verkeersveiligheid op Aruba te verbeteren. Ernstige verkeersfeiten (onverzekerd rijden, rijden zonder rijbewijs en rijden onder invloed) worden altijd vervolgd. Vooral rijden onder invloed blijft een groot probleem op Aruba.  

Het streven blijft om de verkeerspolitie zoveel mogelijk “bekeuringen met oproepingsdatum bij het gerecht” bij het OM te laten indienen en minder processen-verbaal. De grote instroom van verkeersovertredingen is niet beheersbaar gebleken en het OM is dan ook in overleg met het KPA om hiervoor met structurele oplossingen te komen.  

De aanpak van jeugdcriminaliteit

Het OM heeft sinds jaar en dag extra aandacht voor de jeugdcriminaliteit. Het aantal strafbare feiten gepleegd door minderjarigen evenals de ernst van de gepleegde strafbare feiten daalt maar moeizaam. De impact die jeugdcriminaliteit op de samenleving kan hebben, is niet te miskennen. Jongeren die zich bezighouden met gewapende (roof)overvallen, verkrachting of drugshandel en daarbij het gebruik van excessief geweld niet schuwen, zorgen voor sterke gevoelens van onveiligheid in de samenleving.

Bij de jeugdigen is veelal sprake van sociale problematiek. Het tijdig onderkennen van de sociale problematiek is van groot belang om in een zo vroeg mogelijk stadium maatregelen te kunnen treffen. Dit vraagt om een keten overstijgende aanpak. Het OM zal zich in 2022 blijven inzetten om tezamen met de ketenpartners binnen en buiten het Veiligheidshuis te streven naar een integrale en effectieve sluitende aanpak in de bestrijding van jeugdcriminaliteit. Om een beter beeld te krijgen wat de beweegredenen van deze jeugdigen zijn heeft het OM contact gezocht met de Erasmus Universiteit van Nederland. Aan de studierichting Criminologie is gevraagd of een student een onderzoek kan verrichten naar hoe deze jongeren tot deze vorm van criminaliteit komen, maar ook of, en zo ja, hoe ze na een eventuele bestraffing resocialiseren.  

Hoewel het Wetboek van Strafrecht voldoende mogelijkheden biedt ten aanzien van het jeugdstrafrecht, doen zich in de praktijk voortdurend uitdagingen voor als het gaat om de  uitvoeringsmogelijkheden. In opdracht van het JVO zal de werkgroep TBS-PIJ een plan van aanpak gaan ontwikkelen voor de realisering van een Forensische/GGZ-behandeling voor jongeren en volwassenen zowel ambulant, residentieel als binnen detentie in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Het OM heeft de noodzaak uitgesproken voor een praktische tussenoplossing voor de huidige TBS’ers en PIJ veroordeelden. Dat zou kunnen via een op de ORD-samenwerking lijkende aanpak op basis van het Statuut.  

De Reclassering is bezig met het opzetten van een Halt (Het Alternatief) project. Dit houdt in dat dat voor kleine vergrijpen de politie kan besluiten jongeren door te sturen naar Halt, alwaar zij de kans krijgen hun strafbare gedrag door middel van een kleine werkstraf recht te zetten. Door het voeren van gesprekken, het maken van werk- en leeropdrachten en het bieden van excuses, beoogt Halt grensoverschrijdend gedrag bij jongeren zo vroeg mogelijk te stoppen. Met als doel herhaling en een strafblad te voorkomen. Het OM is betrokken bij dit project en volgt de ontwikkelingen op de voet.

De aanpak van drugscriminaliteit

De afgelopen jaren is een toename van drugscriminaliteit te zien. Aruba laat daarin geen ander beeld zien dan andere landen. De toename van de lokale drugsverkoop vanuit woningen baart zorgen. Het aantal drugspanden is toegenomen en dat zet de leefbaarheid van de wijken onder druk. Ook ziet het OM bezorging van drugs aan derden. Het OM werkt tezamen met het KPA in het Projectteam drugspanden. Het Projectteam heeft inmiddels mooie resultaten behaald. In 2022 zal het Projectteam doorgaan met de lokale verkoop vanuit woningen  intensiever aan te pakken en te bestrijden, waarbij ook nauw zal worden samengewerkt met het Afpakteam. Als er wordt geconstateerd dat een persoon geen inkomen heeft, maar wel waardevolle spullen, dan worden deze goederen in beslag genomen en laat het OM deze goederen verbeurdverklaren door de rechter. Misdaad mag immers niet lonen! De mogelijkheden om woningen bestuursrechtelijk te sluiten, zoals bijvoorbeeld in Nederland gebeurd, kan hierbij wellicht behulpzaam zijn. Daartoe moet echter wel eerst wetgeving worden geïmplementeerd.

IV DOORONTWIKKELING VAN DE ORGANISATIE

Het OM heeft voortdurend aandacht voor het verhogen van de efficiëntie en effectiviteit van de organisatie. In 2022 ligt de focus op de volgende projecten die gericht zijn op het doorvoeren van verbeteringen binnen de bedrijfsprocessen teneinde een verdere professionalisering van de organisatie te bevorderen.

ICT – Informatisering en automatisering

Project PRIEM – conversie van RUBI naar PRIEM en Paga-bo-boet

Dit jaar zal grotendeels in het teken staan van de implementatie van het bedrijfsprocessensysteem PRIEM en Paga-bo-boet. Het OM werkt hierin nauw samen met Stichting Beheer ICT Rechtshandhaving (SBIR), het OM van Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Sint Eustatius en Saba en het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Met de gefaseerde conversie van RUBI naar PRIEM zullen de huidige bedrijfsprocessen kritisch worden bekeken en indien nodig worden aangepast.

Een adequaat en up-to-date bedrijfsprocessensysteem is een absoluut vereiste voor een professionele organisatie. Niet alleen voor het borgen van de kwaliteit van het primaire proces, maar ook voor het aanleveren van de juiste managementinformatie om het goede inzicht in het verloop van de bedrijfsvoering te krijgen.

De invoering van PRIEM en Paga-bo-boet heeft voor de gehele organisatie gevolgen voor wat betreft de huidige werkprocessen. Om die reden is er een werkgroep in het leven geroepen die zich gaat bezighouden met de introductie van  PRIEM en Paga-bo-boet op de afdeling Administratie Primair Proces en de afdeling Justitiële Documentatie, Executie en de Verklaring omtrent het Gedrag. De werkgroep gaat onderzoeken welke gevolgen dit heeft voor de werkprocessen en de herverdeling van de werkzaamheden. Hiervoor is contact gezocht met het OM Curaçao, Sint Maarten, Bonaire, Sint Eustatius en Saba die al geruime tijd met PRIEM werken en derhalve hun processen en organisatiestructuur reeds hebben aangepast.

De herverdeling van de werkzaamheden van de afdeling Justitiële Documentatie, Executie en de Verklaring omtrent het Gedrag en de afdeling Administratie Primair Proces heeft tot gevolg dat het formatieplan zal moeten worden herzien. Bij de herziening van het formatieplan zullen de andere afdelingen binnen het OM eveneens worden betrokken. De DRH zal het OM hierin ondersteunen. Het definitieve formatieplan zal uiteindelijk aan de minister worden voorgelegd ter besluitvorming.

Project Decos JOIN

Met het zaaksysteem van JOIN kan het OM al zijn ondersteunende processen efficiënter, sneller en transparanter uitvoeren. In samenwerking met ITP Caribbean wordt dit jaar bekeken welke ondersteunende processen bij het OM kunnen worden geautomatiseerd met als doel dat elke medewerker bij het OM uiteindelijk met JOIN gaat werken.

Online betalen

Voor alle soorten boetes evenals de Verklaring omtrent het Gedrag (VOG) is online betalen inmiddels een feit. Online betalen of via de betaalmachine wordt zoveel mogelijk gepromoot. Cash zal op den duur niet meer of zo min mogelijk worden geaccepteerd. In 2022 zullen stappen worden genomen om de unit Paga-bo-but meer vorm te gaan geven.

Personeelszaken

Personeelsreglement

Onlangs is het nieuwe personeelsreglement goedgekeurd en in werking getreden. De introductie hiervan is aan de medewerkers gepresenteerd.

Veiligheidsplan

In 2022 zal het OM een integraal veiligheidsplan presenteren, waarin een duidelijke hulpverleningsstructuur en –organisatie is uitgewerkt voor het geval dat zich een ramp of calamiteit voordoet. In het veiligheidsplan zal eveneens aandacht zijn voor BHV (bedrijfshulpverlener).

Financiën

In 2022 wordt verder gewerkt aan de realisering van het verzelfstandigen van het beheer van de begroting voor wat betreft het deel goederen en diensten. Vervolgens zal de aandacht uitgaan naar de opzet van de nieuwe financiële administratie. In het kader hiervan dienen alle procedures te worden herzien.

Comments are closed.

Close Search Window